De geschiedenis van het belangrijke duitse merk Victoria heeft in de twintiger jaren van de vorige eeuw het veel te maken met de ontwikkelingen bij BMW. Het zou de Victoria KR-modellenreeks opleveren die jarenlang tot de duitse toonaangevende motoren behoorden.

In 1890 starten Max Frankenburger en Max Ottenstein een fietsenfabriek in het duitse Nürnberg onder de voor de hand liggende naam “Frankenburger & Ottenstein AG”. 5 jaar later wordt de naam wat creatiever verandert in “Victoria-Fahrradwerke AG”, om uiteindelijk in 1899 te worden verkort tot “Victoria Werke AG”. Vanaf dat moment wordt het voor motorliefhebbers interessant, want de eerste Victoria motorfietsen worden in 1903 geproduceerd. Zoals zoveel fietsfabrikanten die in die periode de uitdagende mogelijkheden zagen van het plaatsen van een motorblok in een verstevigd fietsframe om daarmee een nieuwe markt te veroveren, besloten ook de beide Maxen deze stap te maken. In een frame van eigen ontwerp werden inbouwmotoren van het zwitserse Zedel en het duitse Fafnir geplaatst. Blijkbaar viel het resultaat van deze nieuwe bedrijfsontwikkeling tegen, want na een paar jaar stopte de productie van deze eerste Victoria’s.

Het was Rudolf Ottenstein Jr. die in 1920 het initiatief nam opnieuw een motorfiets te ontwikkelen, het zou een model opleveren dat 15 jaar lang het visitekaartje van het bedrijf zou blijven. Als inbouwmotor werd gekozen voor een zojuist ontwikkelde motor van de “Bayerische Motoren Werke AG” in München. BMW had met de kennis uit de vliegtuigbouw wel een motor ontwikkeld maar had geen produktie van frames. Bij Victoria was de situatie net anders om. Het verhaal wil dat BMW-ingenieur Martin Stolle een liefhebber was van de engelse Douglas motoren en er privé ook een bezat. Hij ontwikkelde een 500cc zijklep boxermotor die hij als test (net als bij de Douglas-modellen) in de lengterichting in het frame van zijn eigen Douglas liet bouwen. Op een van zijn proefritten met de Douglas/BMW maakte hij een tussenstop bij de Victoria fabiek, waar het kwartje al snel viel. Resultaat: BMW leverde de boxermotor met de typeaanduiding MIIB15 aan Victoria, die bouwde de motor in hun eigen frame en de KR-I was geboren. KR staat voor “Kraftrad”, de 1 geeft aan dat ze waarschijnlijk de flop van de eerdere modellen van na 1903 zo snel mogelijk wilden vergeten. Gaandeweg leverde BMW de inbouwboxermotor ook aan andere motormerken, maar Victoria kwam door het goede ontwerp en stevige constructie van het frame als beste uit de bus.

BMW zag het succes van hun motorblok ook in en liet buiten de deur bij Karl Rühmer een frame ontwerpen en produceren, zodat BMW zelf in 1923 onder de naam Helios een motorfiets met hun eigen vertrouwde boxermotor op de markt konden brengen. De MIIB15 nu ook nog als inbouwmotor aan andere leveranciers leveren zou natuurlijk de concurrentie voor hun Helios in stand houden, BMW stopte dus met het leveren van de boxermotor aan andere producenten.
(Ook de Helios had de boxermotor in de lengterichting. Pas in 1927 ontstaat de eerste echte BMW met eigen frame en de typerende dwarsgeplaatse BMW boxermotor: de BMW R32.)

Het niet meer leveren van motorblokken door BMW had Victoria aan zien komen en was gaan praten met “Motorenfirma Sedlbauer” in München, waar Martin Stolle na onenigheid bij BMW aan het werk was gegaan. Zijn idee om een kopklepversie van de MIIB15 te ontwikkelen (iets wat BMW toen niet zag zitten) kon hij bij zijn nieuwe werkgever uitvoeren. Tegen de tijd dat BMW de zijklep-boxermotor niet meer leverde aan anderen betrok Victoria de nieuwe en krachtigere kopklep-boxermotor van Sedlbauer. Samen met een nieuw ontworpen frame ontstond de Victoria KR-II die de concurrentie (inclusief Helios) opnieuw de baas kon.

Niet lang daarna werd Sedlbauer overgenomen en ingelijfd door Victoria. Frame en motor werden steeds verder verbeterd, resulterend in 1927 in de 600cc KR-VI met drie versnellingen. Door alle ontwikkelingen en verbeteringen stond Victoria op een niveau dat alleen door merken als BMW en Douglas geëvenaard kon worden. Later kreeg de KR-VI een zadeltank in plaats van de klassieke steek- of flattank en bleef tot 1931 in productie.

Bij Alltimers kijken we dus naar een vroeg model KR-VI. De motor heeft enkele kilometers gereden na complete restauratie en revisie, en verkeert in nieuwstaat. Claxon en leren koffertjes zijn aanwezig. Duitse papieren zijn aanwezig.

Klik hier voor een grote afbeelding van 1200 x 900 pixels

Klik hier voor een grote afbeelding van 1200 x 900 pixels

Terug naar begin van deze pagina      Naar aanbod op merk